خبرنگاران کسب مهارت های زندگی؛ مهمترین فصل در تحکیم خانواده - مجله سرگرمی

خانواده یکی از نهادهای مهم جوامع محسوب می گردد که بی تردید متأثر از توسعه و دنیای شدن، دچار تحولات جدی شده است. برطرف کردن نیازهای عاطفی و روانی مرد و زن، تداوم نسل انسانی و پرورش و اجتماعی کردن فرزندان سه کارکرد اساسی خانواده ها به شمار می رود. خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی عامل مهمی در حفظ سلامت اخلاقی افراد یک جامعه است. این مهم سبب شد تا مجمع دنیای سازمان ملل، 15 مه را روز دنیای خانواده اعلام کند. همه ساله چنین روزی به عنوان روز دنیای خانواده در کشورهای مختلف گرامی داشته می گردد. هدف از گرامیداشت روز دنیای خانواده، اهمیت دادن جوامع دنیای به خانواده به عنوان اصلی ترین رکن جامعه و برطرف کردن مواردی است که در دنیای امروز این کانون گرم زندگی را تهدید می نماید. در ایران نیز همچون دیگر کشورهای دنیا، دولت و مردم با گرامیداشت روز دنیای خانواده حمایت خاص خود را از کانون گرم خانواده اعلام می دارند.

پرورش اجتماعی فرزندان مهمترین کارکرد خانواده

پرورش اجتماعی فرزندان که در پرتو عواطف مثبت والدین به بهترین شکل ممکن صورت می گیرد از مهمترین کارنمودهای خانواده است. ارتباط مناسب میان اعضای خانواده، شرط و زمینه اساسی ایفای این کارکرد است. بی تردید، اگر این ارتباط کاهش یابد یا به صورتی راضی نماینده نباشد، کارنمودهای خانواده تضعیف خواهد شد. دنیای شدن نه تنها کارنمودهای خانواده بلکه اصل و تمامیت آن را به چالش کشیده است. کیفیت روابط در خانواده ها نیز متأثر از فرآیند دنیای شدن، فرایند نزولی را با سرعت کم و بیش می پیماید. پیشرفت های شگرف در زمینه فن آوری اطلاعات، روابط انسان ها را بیش از پیش تحت تأثیر ابزارهای رسانه ای و ارتباطی نظیر اینترنت و شبکه های رادیویی و تلویزیونی قرار داده است. اگر انسجام و وحدت اعضای خانواده را مهمترین مؤلفه کارآمدی خانواده محسوب کنیم، مهمترین آسیب استفاده افراطی از وسایل ارتباطی و اینترنتی، خدشه دار شدن این امر در اثر کاهش روابط و از میان رفتن فرصت گفتمان مناسب است. امروزه اعضای خانواده گاه ساعت ها زمان صرف ارتباطات مجازی می نمایند و اعتنایی به دیگر اعضای خانواده ندارند. به همین جهت، تعامل های سنتی به سستی گراییده است و در عین حال افراد در این تعامل ها، امکان دسترسی محدود و قدرت انتخاب محدود دارند. همین فضای تعامل عینی و امکان دسترسی محدود باعث می گردد، دوستی ها، همسایگی ها، پیوندها و ارزش های اخلاقی معنادار باشند. فردگرایی نیز به نوعی روابط خانوادگی را تحث تأثیر قرار داده و رشد فردیت، تعامل های سنتی در جوامع و به خصوص خانواده را سست و بی رنگ نموده است. در این صورت همبستگی های انسانی و ارزشی، پیوندهای درون خانوادگی میان زن و مرد، والدین و فرزندان، خواهران و برادران به سستی و اضمحلال منجر خواهد شد.

تمایل فرهنگ خانواده به طرف مصرف گرایی

جامعه جدید دنیای مصرف نمایندگانی فراوری می نماید که خواسته های آنان از نظم پیشین پیروی نمی نماید. الگوها و تصاویری که مصرف گرایی، عرضه می نماید با ارزش های خانوادگی و شأن و منزلت انسانی سازگار نیست. همه نهادها و گروه های بشری دارای مراتبی هستند. خانواده نیز از این امر مستثنا نبوده است. برای تحکیم ساختار خانواده، ضروری است، صندلی سنتی والدین را در خانواده استمرار بخشیم. والدین در تربیت و اجتماعی کردن فرزندان، نقش بسیار مهمی دارند و بی شک، بیشترین سرمایه گذاری مادی و عاطفی در خانواده از طرف والدین صورت می گیرد. بی تردید ایفای این مسوولیت ها تنها در صورت برخورداری آنان از صندلی بالاتر در خانواده میسر است. تحکیم باورهای دینی در خانواده تأثیر مهمی در تقویت خانواده و ایفای کارنمودهای آن دارد. یکی از مسائل مهم فرآیند دنیای شدن، بروز بحران هویت در افراد و خانواده هاست. گم کردن جهت و معنای زندگی، افراد را دچار آشفتگی نموده و در مسائل زندگی فردی و خانوادگی آنان را به استیصال می کشد. باور و پایبندی به این امور دینی و اعتقادی، زندگی را از فضای مادی و دنیوی بیرون آورده و جهت اخروی و معنوی می دهد. ترویج چنین معنویتی در اعضای خانواده به ویژه والدین می تواند خانواده ها را از بسکمک بحران ها نجات بخشد. پیوند والدین با مسایل معنوی در هویت یابی و رفتار فرزندان نیز نقش دارد. استمرار و تحکیم روابط خویشاوندی در حفظ و تقویت خانواده در فرآیند دنیای شدن بسیار مؤثر است.

ضرورت تقویت عنصر گفت وگو در خانواده

در دنیای مدرن امروز، امکان گفت وگو در میان افراد به حداقل رسیده است. افراد در فرایند ماشینی شدن، درون گراتر و کم حرف تر شده اند. تجربه دانشمندان علم رفتار، نشان داده هیچ نهادی صندلی نهاد خانواده را برای انسان پر نمی نماید و فرد در برهه های سخت زندگی، نیازمند همان افرادی می گردد که از گفت وگو با آنها دریغ نموده و امروز در شرایط بحرانی هم از گفت وگو عاجز شده و این امر زمینه بروز انواع ناهنجاری های روحی شده است. خانواده در فرایند زندگی اجتماعی، کارنمودهای بسیار با اهمیت تر از آن چه تا کنون شنیده و خوانده ایم دارد، بنابراین به نفع اجتماع است تا از این نهادهای کوچک اما مهم به طور مؤثری حمایت کند. در گذشته خانواده ها با توجه به اهمیت این موضوع این همراهی و همنشینی را با مجالس شب نشینی های فامیلی به وجود می آوردند که امروزه بسیار کمرنگ شده و جایگزین مناسبی برای آن تعریف نشده، بدیهی است با همراهی خانه و خانواده در بستر دانایی و آگاهی به دست آمده از طریق مدارس، دانشگاه ها و رسانه ها، اعضای این نهاد حیات بخش جامعه در سلامت روح و جسم از لذت در کنار هم بودن بیش از هر امر دیگری بهره مند خواهند شد. فهم اهمیت و لذت در کنار هم بودن و گفت وگوی خانوادگی نیاز به آموزش دارد. آموزشی که پیچیده و پر هزینه نیست، زیرا بنیان های فطری و فکری این آموزش در نهاد خانواده ها وجود دارد. در عین حال می بایست در زندگی اجتماعی، اولویت ها در ذهن افراد دسته بندی شوند و فهم چگونگی اولویت بندی نیز نیاز به آموزش دارد و این مهم بر عهده اداره نمایندگان جامعه است که نهاد خانواده را از تهدیدها دوری نمایند.

اصولی که در حفظ بنیان های خانواده از دیرباز مورد توجه بوده و تقویت آنها موجب سلامت اجتماعی جوامه شده است. احترام متقابل، مشارکت هرچه بیشتر در مسوولیت های درون خانواده، ارتقای توانمندی ذهنی خانواده و تقویت آن برای برطرف نیازهای خود، ضرورت درک بهتر از تغییرات اجتماعی و ارتقای توان خانواده برای همسو شدن با آنها و تعامل میان اعضا برای پیشبرد خواسته های جمعی از جمله اصولی است که با رعایت آنها می توان در بعد اجتماعی نیز شاهد مهار آفت های اخلاقی و اجتماعی بود. باید پذیرفت که باتوجه به گستردگی آسیب های اجتماعی، نمی توان تنها به توانایی های خانواده برای هدایت و خط دهی به افراد تکیه کرد.

بنابراین در زمان کنونی باید بر تعامل با نهادها و بخش خصوصی در زمینه حمایت خانواده ها تاکید نمود. امروز سازمان های مردم نهاد در بحث آموزش و هدایت سبک زندگی در خانواده، قدم های بسیار خوبی برداشته اند. باید پذیرفت که با توجه به رشد و پیشرفت جنبه های مختلف تکنولوژی در حوزه ارتباطات، دیگر نمی توان به داشته های سنتی خانواده برای هدایت و تربیت افراد بسنده کرد. بنابراین حمایت از سازمان های مردم نهادها که در راستای آموزش های سبک زندگی فعالیت می نمایند و پشتوانه ای برای استحکام نهاد خانواده در جامعه است، امری ضروری به نظر می رسد. خانواده نیازمند توجه و تقویت است و استحقاق گسترده ترین حمایت و کمک را دارد اما این حمایت ها نباید رنگ و بوی مداخله به خود بگیرد. نباید در قالب حمایت از ارزش های اخلاقی خانواده، اقدام به تهدید و محدود سازی افراد در اجتماع کرد و یک الگوی معین را برای آنها تجویز کرد. مهمترین فصل موفقیت اجتماعی در بُعد اخلاق و تحکیم خانواده در زمان کنونی، مسأله آموزش و کسب مهارت های زندگی است. از این رو می توان با تقویت نهادهای مرتبط با مسایل اجتماعی و گسترش گروه های مردمی در آموزش و مهارت سبک زندگی به موفقیت های چشم گیری دست یافت.

salmandiar.ir: دیار سلمان | مجله گردشگری و مسافرتی

samitm.ir: مجله سامی | وبلاگ نقد و بررسی کالاها و اخبار تولیدات صنایع

sctm.ir: تیم علمی | مجله علمی و دانشگاهی، مقالات علمی